Ésinikáték: Copper Thunderbird
Ká wícéwákanitocik óma é itótakik Buhler Gallery, St. Boniface Akosiwikamik
Ayizhiseg apii Sept 11 akoo Oct 31, 2020 akiiwang
Ká kisti kiskénitákosit Ojibway otáspasinahikéw Norval Morrisseau kákí nitáhikit Fort William, Ontario é oskíwaninik 1932. Ékípé opikihikot Ókoma éko Omósóma, aspin kápé oci oskátisit kí kiskinawámákow ániskékamákéwina omosóma Moses (Potan) Nanakonagos, omamátawisiw. Émawaciy nisitawinikáték óma ká táspasinahikét ési nókotát awa Morrisseau ési nisitotak anihi kayási isícikéwina éko ácinókéwina ká isi wápatiniwécik Omamátawisiwak ékí masinastayakik asiník óma piko ita ité kakípapámi ayácik Northern Ontario. Wésám piko péyak kékwán kákí nókotát anihi oci otáspasinahikéwina ékí nato kiskénitak ácakowénitákosiwin, kiskinawáto ácinókéwina, éko ká nato wápatiniwét ékosi óma isi ká natawi nisitotak mamátáwi pimácihona. Ékí natotak anihi Ojibwa kanásácinókéwina, Morriseau kí kaskitáw pakán é isi nókotátékwani éko ékota kákí ati oci nisitocikáték ékosi isi kayási pimácihonina ité kákípé oci nitáhikit.
Máka wina, kayitéyátisínák kákípé isi pimácihocik anikik omamátáwisiwak piko kí itapiwak kanátani táspasinahikéwina ta ositácik, éko ékwánima oci ká ká kitotit óma kápé isi táspasinahikét anikik ité ká ayánit kayitéyátisa otitáwinik. Morrisseau awa kí tápitawi itwéw óma wísta ékí mamátáwinénitákosit, ánís anikik omamátáwisiwak kákí nitá táspasinayakik kákípé isi pimácihonit otininímiwáwa:
“Ayaháw nína itowikána mamátawénitákosi-nókotáwin otáspasinahikéw…Ká isi taspasinahikéyán ékotowa nitóci ayamin é ácinókétamán kayitéyána, piko ana awiyak kitakí nisitotak óméniw, piko ké isi píkiskwét wéká piko anima ké pisci wanátámakak ta nakáskikémakakiy éká ta nisitotaman ékwéniw, ta kisténimit ési maskawátisit acakowénitákosiwin wina ékwani ká máwaci oci kisténitákosit éko kisténitákok Great Ojibway itácihowin.”
Morrisseau mina awa kí kócitáw nanátok isi taspasinahikéwina, máka kapé otacakawatisiwin kákípé isi nisitotak ékosi ká isi nokótat. Anihi kákípé isi kiskinawáyamát Émistikosiy ayamiyáwin isi mékwác é oskátisit ékí étasi kiskinawáhamát ékwáni anté St. Joseph Catholic School Thunder Bay kákí takok, éko kákí ati awasimé kiskénitak mamátéwisiwin ispík kákí méskwaciy tápwétak anima ayamiyáwin Eckander óma 1976 kákípé askíwiak éko ékwanikik ési nísinísinik itowa mamátáwénitamowin é isi nókotát anta otáspasinahikéwinik. Aspin oci 1957, Morrisseau awa kí masinayam otáspasinahikéwin é Ininíwasinayak máka Onakawé wíniwin é ápacítat: Miskwaabik Animiiki: Cooper Thunderbird. Ana Pinésiw éko aniki kotaka nanátok pisiskíkana ká nókotát óma ká táspasinahikét tápiskóc ana máskwa, éko mina mikanákwa, éko kinépikwa tápitaw ékwani nókotinowéw anta anihi otáspasinahikéwina. Éko mina ókik kotaka ká nókotát anta otáspisinahikéwinik óma ká isi nisitotawát omamátáwisa, kistikácikana, pisiskiwak, isitwáwin nócitámowina éko é acákonákosicik nanátok pisikíkának. Mwéci ká sápwápamit awiyak ékosi óma ési nisitawinikáténik ta nisitotamonániwanik awa, Morrisseau kí kaskitáw ta nókotát tánisi ési ácakonákosininit anikik nanátok ká ápacitát anta otáspasinahikéwinik. Ési pá péyakoki anihi Morrisseau’s otáspasinahikéwina kitakí isi kinawápacikátéw péyak ácinókéwin wina anihi ká ápacitát pisiskíkána wéká kotak kékwána éko anihi nanátok isinákosiwina ékwani mwéci péyak kistácimowin ita é nókopanik. Morrisseau awa ékí iténitak anihi é ápacitát otáspasinahikéwina ta nókotát otacákowénitákosiwiniwáw anikik otininíma:
“Anihi nitáspasinahikéwin…kistáténitákonwa; ayíw ká itániwak é wícihikémakaki óma ta
kisténi nókotániwak ininiw otacákowátisiwin, ká pimotatániwak kayitéyátis tápwékénitamowin éko nipwákáwin…Ní nókotán ékota éko nitápitawi wítén óma minowícéwikosiwin óta kitáskínák
pimácihona éko anihi ácakowátisiwina.”
Awa Morrisseau’s aspin kákí oci máci táspasinahikét tántato mitátat askíya ásay, éko ékospík óma mistahi nanátok kaskitamásowin kípé mínáw: 1978, kípítokékimáw ta isi kistakisot Order of Canada, éko 1986 kí itakimáw Grand Shaman of the Ojibwa, éko 1995 kíminiko Otinináma ká máwaciy kisténitákok ékí kaskitamásoyan péyak mikisiw míkwan, éko 2006 wína máwaci nistom é páyakok Anisinápéw ta nókotániwaninik anihi otáspasniahikéwina anté National Gallery of Canada. Máka ocitaw ayíw étoké ká máwaci oci kiskénitákosit awa Norval Morrisseau’s ómá kákípé isi táspasinahikét ékí kaskitát anima ta nókotát ácinókéwina pisiskiwa, askíy éko nanátok kékwána ékí ápaciyát óma ta nókotát okisténitákosiy pimácihowiniwaw kayitéyátisiwinik ókik Anisinápéwak.